EMSAL KARARA İMZA ATILDI

SATEM Başkanı Oral, birtakım ev sahiplerinin 1 yıllık kontratı biten  kiracıları çıkartmak istediğini ancak bunun hukuki olarak olası olmadığını belirtti. Ev sahipleri, kiracıları aynı evde 5 yıldan uzun bir süre oturuyorsa, kiralarını ise çevreye göre arttırabilmektedir. Bazı mülk sahiplerinin daha yüksek fiyatla yeni kiracı bulmak hedefiyle 1 yıllık eski kiracılarını ‘kontratın bitti çık' bahanesi ile evden çıkartmaya çalıştığına değinen Samsun Tüm Emlakçılar Meslek Odası (SATEM) Başkanı Mevlüt Oral, 1 yıllık sözleşmelerin, kontrat bitiminde kendisini otomatik olarak yenilediğini, bu durumda kiracının en çok yüzde 25 zam ile oturmaya devam edebileceğini anlattı. Ev sahiplerinin haklı kira artışı yapabilmesi hedefiyle kiracının 5 yıldan çok bir süre zarfından mülkte oturması gerektiğinin altını çizen Oral, ev sahiplerinin 5 yıl sonra kendi mülklerinin kira ücretini çevredeki evlerin emsal kira bedeline çekebileceğini, bunun hedefiyle de mahkeme yolunun açık olduğunu ifade etti. "KİRA ARTIŞ FİYATINI KESTİREMİYORUZ" Eskiden Samsun'da konut fazlalığı yaşandığını ancak şu anda kiralık konut bulmanın zorlaştığını dile getiren Oral, "Deprem sonrasında Samsun'a gelenler ve inşaat sektörünün eski hızlamasını kaybetmesiyle boş ev bulmakta zorluk çekiliyor. Bugün Samsun'da 1+1 dairelerin en düşük kira fiyatı 6 bin TL'den başlayıp, 12 bin TL'ye kadar çıkıyor. Bu fiyat artışını biz de kestiremiyoruz” diye konuştu. ESKİ KİRACIYA TAZMİNAT HAKKI Mevlüt Oral konuşmasının devamında; “Bazı ev sahipleri ayrıntılı nedenlerle kiracıları çıkartmak istiyor. ‘Çocuklarım gelecek' ya da ‘kendim oturacağım' diyerek kiracısını çıkartmak istiyor. Vatandaşlar şunu bilsin ki ev sahipleri bir bahane ile kiracısını çıkartıyorsa, mahkeme kararı ile kiracı çıkartılmışsa o evi 2 yıl kiraya veremez. Kiraya verirse eski kiracıya tazminat hakkı doğuyor. Örneğin 3 bin TL'ye kirada oturan bir kişi yüzde 25 kira artışıyla 3 bin 750 TL'ye oturması gerekiyor. Kiracıyı çıkartmak istiyor. Çıkan kiracı ise yeni evi 7-8 bin TL'ye zor buluyor. Kiracılardan birtakımları ‘5 bin TL vereyim, evde oturma devam edeyim' derken bu kimi zaman kabul ediliyor kimi zaman de kabul edilmiyor. Hoşgörülü olmayan ev sahiplerine; 'ey ev sahibi; sen hiç kirada oturmadın mı, çocuk okutmadın mı, problem çekmedin mi?' demek istiyorum. Bu fiyat artışlarında emlakçıların günah keçisi gösterildiğini görüyorum. Emlakçının kiralarına artmasında etkiyi olduğunu düşünmüyorum.” ifadelerinde bulundu. 5 YIL SONRA EV KİRASI ÇEVRE EMSALLERİ ORANINDA OLABİLİR Yüzde 25'lik kira artışının yeterli olmayacağı durumları da aktaran Oral, “Türkiye'de kira kontratları 1 yıllık olur. Bu kontrat kendini 1 yıl sonra otomatik yeniler. Ev sahibi çıkartmak isterse mahkeme kiracıları koruyor. Haklı olarak kiracıyı çıkartmak isteyen ev sahipleri de var. Yakın zamanki da şahit oldum. 1 kiracı 6-7 yıldır oturduğu evde bin TL kira veriyor. Ev sahibi, 5 yıl sonra kirasını çevredeki evlerin emsaline göre arttırabilir. Bu hukuki yönden olabilir. Ancak oturduğu evde 5 yılden az kirada oturanlar ise yüzde 25 kira zammı uygular. Yani özetle 1 yıllık kontratın neticesinde kiracıyı kolay kolay çıkartamazsınız. Kiracı, 1 yıllık kontratın sonunca çıkartılmak isteniyorsa evden çıkmayabilir. Hukuki yönden bunun bir karşılığı yok. Önemli kriter ise burada 5 yılı aşkın bir süre kiracı olmak. Ev sahipleri, kiracıları 5 yıldan çok oturuyorsa kira ücretini çevredeki evlerin kira fiyatına çekebilir. Aksi takdirde yüzde 25 zamdan fazlasını kanunen uygulayamazlar” dedi. KİRACI 5 YILDAN FAZLA OTURUYORSA Mülk sahibi ve kiracıyı ilgilendiren kanuna göre, kiracılar tüketici olarak kabul edilir ve kira artışını 12 aylık ortalama tüketici enflasyonuyla sınırlar. Sözleşmeye daha yüksek bir kira artış düzeyi yazılmış olsa bile geçersizdir. Yıllık kira artışının en çok 12 aylık TÜFE ortalamasına göre yapma hakkı, 5 yıl ile sınırlıdır. Beşinci yılın neticesinde ev sahibinin ya da kiracının mahkemeye başvuru ederek 5'inci yıldan ileri yeni kira yılında uygulanacak kira bedelinin belirlemesini isteme hakları var. 5'inci yıldan ileri ödenecek kira bedeli belirlenirken, tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamalara göre değişim düzeyi, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete en uygun biçimde olmasına bakılır. 5 yılın neticesinde kira artışı mahkeme kararı ile piyasa ortalamasına denk gelecek şekilde yükseltilebilir.kaynak:yeniçaggazetesi.com