
Malabadi Köprüsü Hikayesi
Alabadi Köprüsü uzun seneler ayakta kalmış güzel eserlerden biridir. Köprünün inşası, Artukoğulları döneminde yaşamış olan Timurtaş Bin İlgazi doğrulusunda yapılmıştır. Ara ara oluşturulan restorasyonlar köprünün şu zamana kadar kadar ulaşmasını sağlamıştır.
Köprü ile alakalı en sıhhatli bilgi, köprünün üst evresinde tespit edilen kitabeden alınabilir. Buradaki bulgular ele alındığında köptünün inşa yılının 1147 yılı bulunduğu anlaşılmaktadır. Köprüyü yaptıran bireyin ismi de buradaki kitabede yazar. Köprünün uzunluğu 150 m, eni ise 7 m’dir. Köprünün inşa edilmesinde renkli desenlere sahip taşlar kullanılmıştır. Dünyadaki taş köprüler arasında bir kıyaslama yapıldığında kemer açıklığı en çok olan köprünün Malabadi Köprüsü bulunduğu neticesine varılır.
Malabadi Köprüsü Diyarbakır’ın Silvan ilçesindedir. Köprünün ilçe merkezine olan mesafesi 23,2 km’dir. Silvan Belediyesi’nin logosunda da simge olarak bu köprü kullanılmıştır. Köprü her ne kadar Diyarbakır il sınırı içerisinde bulunsa da koordinat olarak Batman il merkezine daha yakındır. Bu amaçla köprüye Batman üstünden gitmek daha kolaydır. Köprü, Silvan-Bitlis yolu üstünde bir geçiş noktasında bulunur.
Malabadi Köprüsü Aşk Hikayesi
Malabadi Köprüsü aynı vakitte bir aşk öyküsünü de içeriğinde barındırır. Konu ile alakalı çok süregelen aşk hikayeleri vardır. Dilden dile dolaşan en büyük aşk öyküsü Bad adlı kişi ile onun büyük aşkının öyküsüdir. Bad, karşı kıyıda tespit edilen bir kıza aşık olmuştur. İki çift birbirine kavuşmak amacıyla karşı kenara geçmelidir. Bir gün kız bu mesafeye dayanamaz ve Bad’ın yanına gitmek amacıyla suya atlar. Kız suya atlar ancak karşı kenara ulaşamadan nehrin akıntısına kapılır. Azgın sular iki çifti birbirinden ayırmıştır.
Malabadi Köprüsü’nün inşasına eski bir köprü yıkılarak başlanmıştır. Bu aşk öyküsüne mevzu olan köprü, olmadığı amacıyla kızın dünyadan ayrılmasına sebep olan eski köprüdür. Eski köprü, karşı kenara geçmek isteyen insanların hayatını basitleştirmek amacıyla yapılmıştır. Söz hususu aşk öyküsünün bugünümüzde tanınan Malabadi Köprüsü ile rastgele bir ilgisi yoktur.
Malabadi Köprüsü’nün öyküsü gerçek mi sorusu da akla gelebilir. Günümüze kadar ulaşan rivayetler ele alındığında bu hikayenin gerçek olma ihtimalinin yüksek bulunduğu neticesine ulaşılabilir.
Malabadi Köprüsü Özellikleri
Malabadi Köprüsünün en mühim özelliklerinden biri dünya genelindeki bütün taş köprüler içerisinde en geniş kemerli köprü olmasıdır. Kemerin her iki yanısıra da birer oda bulunur. Bu odalar tarih içerisinde kervanlar ve yolcular doğrulusunda konaklama yeri olarak kullanılmıştır. Yazın sıcaktan, kışın soğuktan koruyan odalar önceden dehlizlerle diğer sığınaklarla da bağlantılı olmuştur.
Evliya Çelebi ve Avrupalı gezginler doğrulusunda Malabadi Köprüsü ile alakalı yazılan yazılarda kemerinin büyüklüğünden bahsedilmiş ve bu kemerin altına Ayasofya’nın kubbesinin kolaylıkla gireceğinden bahsedilmiştir.
Yapıldığı dönemde matematik ve mühendislik bilimlerinin yeteri kadar gelişmemiş olmasına karşın nasıl bu kadar geniş bir kemer yapılabildiği şaşkınlık uyandırır. Nehcivan çeliğinden oluşturulan korkuluklar da başlı başına sanat eseridir.