
Kaşıntı Nedir?
Kaşıntı, alakalı sinir uçlarının bağışıklık tepkileriyle temaslı kimyasal olan histamin doğrulusunda uyarılması neticesi bedenin rastgele bir alanında kaşıma dürtüsü ile meydana çıkan, rahatsız ve tahriş edici, aynı vakitte denetim edilemeyen bir histir. Kaşıntı baş derisinde, kol ve bacaklarda daha sık görülse de bütün bedene sunulan kaşıntılar ile de karşılaşılabilir.
Kaşıntı Neden Olur?
Kaşıntının sebebi, sivrisinek, bit ve uyuz gibi böcek ve parazitler, yiyecek, polen ve ilaçlara karşı alerjik tepkilar, egzama ve sedef gibi cilt problemleri, kanser ve kan hastalıklarının namacıyla bulunduğu kılcal fiziki tepkidur.
Kaşıntının nedenleri genel olarak şunlardır:
Gıda, polen ve ilaçlara karşı alerjik tepki
Uyuz, bit ve kıl kurdu gibi parazitler
Böcek ısırmaları
Hormonal değişiklıklar
Sedef, egzama gibi cilt problemleri ve hastalıkları
Karaciğer, böbrek ve tiroid gibi iç hastalıkları
Lenfoma gibi birtakım kan hastalıkları ve kanser türleri
Kozmetik mamüllerin oluşturduğu cilt tahrişi
Sinir sistemini etkileyen diyabet ve zona gibi hastalıklar
Şeker hastalarının inatçı kaşıntıları olur. Bu kaşıntılar kimi vakit bilhassa genital bölgede yoğunlaşır. Bu halde gene cilt doktorundan yardım alabilmek gerekir. Hem de deride kabarcıklanma ve yaraların oluşması çok sık görülen bilgiler arasındadır. Bu kabarcıklar mutlaka patlatılmamalıdır.
Geceleri meydana çıkan kaşıntı nedenleri
Gece geç saatlerde ya da dinlendiğiniz anlarda uyur iken uyandıracak kadar yoğun bir kaşıntı hissi meydana çıkabilmektedir. 65 yaşında ya da daha büyük kişiler, alerjen bedene sahip olanlar, çok sık duş alanlar, egzama ya da sedef hastalığı gibi bir cilt rahatsızlığı olanlar ile hamilelik gibi hormonal değişiklıklar yaşam sürdüren bireylerin daha çok denk geldiği bir hal olan geceleri meydana çıkan kaşıntının mümkün namacıylaleri şöyledir:
Otoimmün sorunlar: Bağışıklık sistemi bu tür hallerde onları istilacı olarak görebilleceği amacıyla sağloklı hücrelere saldırabilmektedir, bu da iltihaba ve kaşıntıya namacıyla olur.
Vücut sıcaklığı : Geceleri beden sıcaklığı düzenlenir ve beden sıcaklığı normal şartlarda düşer. Kan akışında ki artışta sıcaklığa namacıyla olabilir.
Kuru cilt: Genellikle geceleri bedenin nemini kaybetmesi de kaşıntıya namacıyla olan namacıylaler arasında yer alır.
Hamilelik gibi hormonal değişiklıklar : Geceleri hormonların daha az olması ciltta kaşıntıya namacıyla olabilir..
Hava sıcaklığı ve nem
Gebelikte kaşıntı neden olur?
Gebelikte kaşıntının genellikle sebebi ürtikeryal döküntüdür. Bu hastalık genellikle ilk gebeliklerde görülmektedir. 35. haftadan sonra meydana çıkar. Göbek çevresinden başlayan kaşıntı, bilhassa çatlama alanlarına yerleşen kaşıntı ve kırmızı ürtikeryal diye tanımladığımız şişliklerle başlar. Şiddetli kaşıntılar olabilir. Sebebi tam olarak bilinmese de derinin gerginleşmesine bağlı olarak meydana çıktığı ön görü edilmektedir. Çoğunlukla anne adayını kaşıntı yönünden rahatlatacak birtakım önlemler alınır. Çocuğa hiçbir zararı olmaz fakat anne çok sıkıntıya girerse erken doğum kararı alınabilir. Bu kaşıntılar, doğumdan sonra kendi kendine geçer.
Kaşıntı Nasıl Geçer, Tedavisi Nasıldır?
Kaşıntıyı geçirmeye yönelik uygulanacak yöntemler ve tedavi fazlası vakit bireysel olarak planlanır, bu planı ise sendromlara bağlı olarak oluşturulur. Kaşıntıyı geçirmeye ve önlemeye yönelik şu adımları uygulayabilirsiniz:
Cildi nemli tutmak ve kuru kalmasını önlemek amacıyla krem, losyon ve merhem kullanın
Alerjik tepkilu kaşıntı ise, kaşıntıyı durduracak gelen doktor onaylı antihistaminik, steroid ve antifungal ilaçlar ilaç kullanın
Kaşıntıya alerjik tepki meydana getiren ilaç ya da besin her ne ise teşhis edip, onu almayı bırakın
Kaşıntı sıcak kaynaklı ise güneşin UV ışınlarından kaynaklanan hasarı ve buna bağlı kaşıntıyı önlemek amacıyla güneş koruyucu kullanın
Hipoalerjenik ve kokusuz sabun, mendil ve kozmetik mamüller tercih edin
Kaşıntıyı gidermek amacıyla ılık duş alın (sıcak olmamalı)
Pamuklu giysiler tercih edin
Stresten uzak durun
Cildi rahatlatmak amacıyla soğuk bir havluya buz sararak, kaşıntı olan noktaya uygulayın
Strese bağlı kaşıntı bulunduğunda çift doktor tedavisi uygulanabilir. Nörodermatit artık sinirsel egzama bugünlerde çok karşılaşılan bir hastalıktır. Bu rahatsızlıkta hem dermatolog hem psikiyatri eksperının tedavi etmesi gerekir. Psikiyatrik temele dayanan kaşıntıların da fazlası formu vardır. Günlük strese bağlı kaşıntılar gelişebildiği gibi süreğen psikiyatrik hastalıklara bağlı kaşıntılarla da karşılaşılabilir. Bu hallerde iki bölgede eksper görüşüyle tedavi planlanması mühimdir.
Karaciğer hastalıklarında, çok alkol tüketen hastalarda, siroz hastalarında kaşıntı görülür. Karaciğer bedende böbrekle beraber toksin atan organdır. Safra kesesi hastalıklarında; safra keseden doğru düzgün akamazsa geri gelirse, safra artarsa halk arasında sarılık denilen hastalık meydana gelir bu da kaşıntıyı etkileyen faktördür. Safra kesesini tıkayan taşlar, pankreas hastalıkları, böbrek hastalıkları ve böbrek yetmezliğine bağlı kaşıntılar oluştuysa burada da o hastalığa yönelik tedavi planlanması gerekmektedir.
Kaşıntının yatıştırılması amacıyla cilde sürülen kremler kullanılır. Kaşıntı kremleri genellikle kortizon içerir ama kortizonlar değişik kategoride ve nemlendirici ile beraber verilir. Bu çift tedavide hem tesiri daha çok olmakta hem de kortizonun yan tesiri azaltılmaktadır. Kortizon hücrelerin geri çekilmesinde kaşıntının azalmasında en mühim faktördür.
Her kaşıntıda aynı ilaç kullanılmamaktadır. Uzmana sormadan kaşıntı amacıyla daha evvelce sarfedilen ilaçlar kullanılmamalı, kaşıntının sebebi öğrenilmelidir. Mantar da kaşıntı yapar ama kortizonlu kremi mantara sürülürse kaşıntıyı alsa da mantarın yükselmesine sebep olur.
Kaşınan bölgeye soğuk uygulanması histamin tesirini azaltacağı amacıyla kaşıntının azaltılmasında faydalı olabilir.