
KIZAMIK NEDİR?
Daha çok çocukluk çağında görülen kızamık, ilişki yolu ile bulaşan ve hava yolu ile sunulan kızamık virüsü kaynaklı bir hastalıktır. Kızamık hastalığı amacıyla alınabilecek önlemler olsa da aşı hastalıktan korunmanın en net yoludur ve aşılı olunmadığında bilhassa gebelere ve bağışıklığı düşük şahıslar basitçe bu virüs ile enfekte olabilirler.
Kızamık, kızamık virüsünün namacıyla bulunduğu bütün bedende deri döküntüsü ve grip aynısı semptomlara namacıyla olan bulaşıcı enfeksiyon hastalığıdır. Yüksek ateş ve halsizlikle kendini gösteren kızamık, enfekte olmuş bireylerin öksürmesi, hapşırması ya da konuşması sırasında sunulan damlacıkların solunması ya da bu bireylerin kullandığı nesnelere ilişki edilmesiyle bulaşır.
Çoğunlukla kış sonu, ilkbahar ilk haftalarında çoğalan kızamık ufak çocuklarda süregelen olmakla beraber aşılama yapılmayan ya da daha evvelce kızamık geçirmemiş yetişkinlerde de görülebilir.
KIZAMIK BELİRTİLERİ NELERDİR?
Kızamığın bulguları virüs bulaştıktan sonra aşağı yukarı 8 ila 12 gün sonra meydana çıkar. Çoğunlukla kulak gerisinde başlayıp birkaç saat içerisinde döküntünün baş, boyun ve ardından bütün bedene yasenedığı kızamık hastalığı bulguları şunlardır;
Burun akıntısı, hapşırma ve öksürük
Yüksek ateş
Halsizlik
Göz yaşarması
Kuru öksürük
Boğaz ağrısı
Yorgunluk
Işığa karşı duyarlılığın artması, gözlerde kızarıklık
Gözlerde şişlik ve sulanma
Ağız içerisinde ufak grimsi beyaz lekeler (koplik lekeleri)
Vücutta döküntü
İştah kaybı
Bu ilk belirtilerden aşağı yukarı 2-4 gün sonra gelişen dönemde kızamık döküntüsü başlar. Kızamık döküntüsü; bedende ufak kırmızı-kahverengi, yassı ya da hafif kabarık noktalar şeklindedir. Kızamık döküntüsü yüz ve baş bölgesinden başlar ve yukarıdan aşağıya doğru yaseneım gösterir. Döküntüler beden de birleşme eğilimi gösterirken kol ve bacaklarda ayrı ayrı lezyonlar olarak görülür. Kızamık döküntüsü ile beraber hastada çok yüksek ateş vardır. Kızamık lekelerinin yaşandığı dönemde ateş 40-41 dereceye kadar yükselebilir. Döküntüler aşağı yukarı 4 gün kadar devam eder ve hafif bir soyulma ile başladığı gibi yukarıdan aşağıya doğru solarak kaybolur. Döküntülerin solmasıyla beraber hastanın da ateşi düşer.
Çocuklarda kızamık bulguları nelerdir?
Kızamık hastalığının en tipik sendromu boyun, beden, kollara, bacaklara ve ayaklara doğru sunulan kırmızı döküntüler olup, burun akıntısı, hapşırma, öksürük, yüksek ateş, iştah kaybı, ağız içerisinde çıkan beyaz lekeler, gözlerde iltihaplanmada görülür.
Kızamık kaç günde geçer?
Kızamık döküntüsü ve ateşi ortalama 4-5 gün sürer, kuru öksürük ise bir hafta ile 10 gün kadar devam edebilir. Beş günden uzun süren ateş halinde kızamığa bağlı gelişebilen komplikasyonlar akla gelmelidir. Bunlar içerisinde en sık olarak orta kulak iltihabı ve zatüre en sık olanlarıdır. Kızamığın bitkisel bir tedavisi yoktur. Toplumda tanınan kızamık şekeri, kızamık bitkisi türündeki ürünlerin kullanılmaması gerekmektedir. Doktor kontrolünde gidilmesi hastalık amacıyla daha doğru olacaktır.
Kızamık olan çocuğa ne yedirmeli?
Kızamık olan çocuğun bağışıklığını sağlamlaştırmak ve lüzumlu olan vitaminleri bedene almasını sağlamak amacıyla flavonoidler yönünden varlıklı olan sebze ve meyve tüketmelerine yardımcı olmak gerekir.
Yetişkinlerde kızamık görülür mü?
Yetişkinlerde yüksek ateş, halsizlik, göz yaşarması ve kaşıntı şeklinde meydana çıkarak kızamık bulguları görülür.
Kızamık ciddi bir hastalık mıdır?
Kızamık çocuk sağlığı yönünden mühim bir hastalıktır. Genellikle 1 yaşın altındaki çocuklarda ciddi hem de ölümcül olabilmektedir. Aşılama ile beraber kızamık kaynaklı ölüm oranları dünya genelinde azalmış olsa da hastalık halen 5 yaşın altında senede 100 bin çocuğun ölümüne namacıyla olmaktadır. Gelişmiş Avrupa Birliği Ülkelerinde bile geride bıraktığımız sene toplam 12 bin kızamık olayı teşhis edilmiştir ve bunlardan 33 olay hayatını kaybetmiştir.
Kızamık hangi hastalıklara namacıyla olur?
İshal ve kusma
Kulak ağrısı ve orta kulak enfeksiyonu (otitis media)
Göz enfeksiyonu (konjonktivit) ya da gözlerde kızarıklık
Larenjit
Zatürre, bronşit, krup gibi solunum yolları ve akciğer enfeksiyonları
Ateşli nöbetler
Kızamık hastalığını risk faktörleri nelerdir?
Aşısız olmak: Kızamık amacıyla aşı olunmaması hastalığa yakalanmadaki en büyük risk faktörüdür.
Uluslararası seyahat: Genellikle kızamığın süregelen bulunduğu ülkelere seyahat etmek hastalığa yakalanma tehlineti artırır.
A vitamini eksikliği: Beslenme düzeninde yeteri kadar A vitamini sahibi olan gıdaların tüketilmemesi yaşanan rahatsızlıkların yükselmesine yol açabilir.
Kızamık önlenebilir mi?
Kızamığı önlemenin en basit ve itimat edilir yola aşılamadır. İlk doz aşılamadan sonra kızamığa karşı korunla %93, ikinci doz kızamık aşısından sonra kızamığa karşı korunma %97’ye çıkar. Kızamığın yasenemasını önlemek amacıyla hastalığın bulaştığından şüphelenilen şahıs sıhhatli insanlardan uzak tutulmalıdır.
Kızamık aşısı ne vakit yapılmalıdır?
Çocuklara rutin olarak yapılması gereken kızamık aşısının ilk dozu 1 yaşında (12.ay), ikinci dozu ise 4 yaşına girdiğinde 2 doz olarak uygulanır. İkinci doz aşının daha erken yapılması tavsiye edilmemektedir. Ancak, 4 yaşından ufak çocuk kızamık salgınının bulunduğu bir bölgeye gitmek zorundaysa ikinci doz aşı önerilebilir. Bağışıklığı olmayan daha büyük çocuklar ve gençler de iki doz kızamık aşısı yaptırmalıdır. Daha evvelce aşılanıp aşılanmadığından emin olmayan bireylerin kızamık aşısı olmasının bir zararı bulunmamaktadır.