GÖBEK FITIĞI NEDİR?
Göbek fıtığı, karın içeriğinin göbek deliğinin yakınındaki bölgelerde karın kaslarının arasından dışarı doğru çıkması ile meydana çıkar. Göbek fıtıkları sık görülür ve tipik olarak zararsızdır. Göbek fıtıkları en çok bebeklerde görülür, fakat yetişkinleri de etkileyebilir. Bebekte, göbek deliğinin dışarı çıkmasına amacıyla olan göbek fıtığı bilhassa bebek ağladığında dikkat çekici olabilir. Bu, göbek fıtığının klasik bir işaretidir. Çocukların göbek fıtıkları genelde hayatın ilk iki senesinde kendi kendine kapanır, fakat birtakımları beşinci sene ya da daha uzun vakit kalabilir. Yetişkinlik döneminde meydana çıkan göbek fıtıklarının cerrahi mümkünsüyü daha yüksektir.
GÖBEK FITIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Göbek fıtığı, göbek yakınında yumuşak bir şişlik ya da çıkıntı oluşturur. Göbek fıtığı bebeklerde sık görülür. Göbek fıtığı olan bebeklerde şişkinlik fakat ağladıklarında, öksürdüklerinde ya da zorlandıklarında görülebilir. Çocuklarda göbek fıtıkları genelde ağrısızdır. Erişkinlik döneminde meydana çıkan göbek fıtıkları karın ağrısına amacıyla olabilir. Karın ağrısına amacıyla olan göbek fıtığı günlük hayatı zorlaştırabilir. Bazı hallerde da fıtık boğulması olursa bu büyük bir risk oluşturabilir. Bu amaçla fıtık ufak bile olsa tedavi edilmelidir.
Göbek fıtığı bulgularını şu şekilde sıralamak mümkündür:
• Göbek deliğine yakın bölgelerde çıkıntı, şişlik
• Şişlik ve çıkıntı olan bölümde ağrı
• Mide bulantısı
• Fıtık sebebiyle hareket edememe hali
• Dışkılayamama
• Dışkılama esnasında ağrı hissi
• Arada sırada mide bulantısıyla beraber gelen kusma
• Şişlik olan kesimde baskı hissi
GÖBEK FITIĞI NİÇİN OLUR? GÖBEK FITIĞI NİÇİNLERİ NEDİR? GÖBEK FITIĞI NASIL OLUR?
Anne ile bebek arasında kan alışverişini gerçekleştiren kanala göbek kordonu denmektedir. Göbek kordonu, bebeğin karın iç duvarında yer alan bir açıklıkla dışarı doğru çıkar. Doğum gerçekleştiğinde göbek kordonu kesilir. Ardından kuruyup düşer. Göbek kordonunun dışarı çıkmasını gerçekleştiren boşluk doğumdan bir vakit sonra kapanır. Fakat bu boşluğun kapanması gecikince karın boşluğundaki yağ dokusu ya da bağırsaklar çıkıntı yapabilir. Genelde bu açıklık iki yaşa kadar kapanmış olur. Bu unsurlarda bebeklerde göbek fıtığı sık görülür. Fakat birtakımlarında bu hal gecikir. 5 yaşa kadar kapanmayan, yetişkinlikte çıkan göbek fıtıkları olabilir. Göbek fıtığının pek çok sebebi de olabilir. Bu amaçlar şu şekilde sıralanabilir:
– Fazla kilo
– Hızlı kilo alıp vermek
– Ağır spor
– Şiddetli öksürük
– Ani eğilip kalkmak
– Kronik kabızlık
– Çoğul gebelik
– Geçirilen karın cerrahileri
– Sık hamilelik
– Karın boşluğunda sıvı birikimi
– Uzun vakitli periton diyalizi
Göbek fıtıkları en çok bebeklerde, prematüre doğumlarda, düşük doğum ağırlığıyla doğan bebeklerde görülebilir. Bayanlarda hamilelik etkeni sebebiyle daha çok görülür.
GÖBEK FITIĞI NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Fiziki muayeneyle tespit konulabilmektedir. Fakat tanıyı netleştirmek amacıyla ek tetkikler gerekebilmektedir. Arada sırada, bilhassa aşırı kilolu hastalarda ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme yöntemleri kullanılabilmektedir. Eğer fıtıkta boğulma varsa hasta mide bulantısı, ateş, kusma, kuvvetli ağrı ile hastaneye başvurur. Bunun yansıra enfeksiyon şüphesi de oluşabileceğinden birtakım kan testleri de istenebilmektedir.
GÖBEK FITIĞI TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Bebeklerdeki göbek fıtıklarının fazlası 2 yaşa kadar kapanabilir. Çocuk doktor rutin muayenelerde bu fıtığı karın amacıyla geri itebilir. Fakat bu ebeveynlerin kendisi doğrulusunda yapılmaması gereken bir şeydir. Bazı şahıslar fıtığın üstüne bir şeyler konulduğunda fıtığın kaybolabileceğine inanır fakat bu yanlıştır. Çünkü aşağıdaki fıtık iltihaplanabilir. Yetişkinler amacıyla de göbek fıtığı büyürse ve çok ağrılı bir hale gelirse komplikasyonları önlemek amacıyla ameliyat önerilmektedir. Ameliyatta göbek deliğinin yakınından ufak bir kesi yapılır, fıtıklaşmış doku karın boşluğuna itilir, karın duvarındaki açıklık kapatılır, fıtık genişliğine bağlı yamalar ile takviye yapılır . Göbek fıtığı ameliyatı genel anestezi altında yapılır. Kısa vakitli bir operasyondur. Hem açık hem de olarak operasyon yapılabilmektedir. Bu operasyonlarda sentetik yamalardan faydalanılır.
Göbek fıtığının komplikasyonları nelerdir? Göbek fıtığının zararları nelerdir?
Genellikle bebeklerde ve çocuklarda fıtığa bağlı komplikasyonlar seyrek görülür. İleri vakitlerde göbek fıtığına bağlı olarak kabızlık, ağrı, şişlik, kusma, gaz, bulantı, kusma görülebilir. Bunun dışında fıtıkta boğulma olursa acil cerrahi araya girmek gerekir. Bunlara fıtık boğulması bulguları de denebilir. Sıkışan bağırsağın kan akışı tamamıyla kesilirse, doku ölümüne yol açabilir. Enfeksiyon karın boşluğuna yaşanarak hayatı tehdit eden bir hale amacıyla olabilir. Göbek fıtığı olan yetişkinlerin bağırsak tıkanıklığı hayata yükümlülüğü biraz daha yüksektir. Bu komplikasyonları tedavi etmek amacıyla genelde acil cerrahi gerekir.
Göbek fıtığı ameliyatı ardından korse tüketimi lüzumlu mi?
Göbek fıtığı amacıyla korse sıkça merak edilen bir konudur. Hekim önerirse kesinlikle korse kullanılmalıdır. Bu hususta en doğru bulguyu cerrahiyi yapan doktor verecektir. Göbek fıtığı korsesi doktor kontrolünde kullanılması gereken bir aparattır.
Göbek fıtığı patlarsa ne olur?
Göbek fıtığının patlaması, göbek fıtığının boğulması manasına gelmektedir. Fıtık boğulduğunda kuvvetli ağrı, iltihaplanma hali olur.
Göbek fıtığına ne iyi gelir?
Bol sıvı alınması lüzumludur. Kabızlığı önlemek yönünden lifli besinler tüketilmelidir. Fıtık olan bireylerin ağır kaldırmaktan kaçınması gerekir.