BOKSÖR KIRIĞI NEDİR?

Elin beşinci metakarp kemiği adı verdiği tarak kemiği olarak tanınan kemiğin ufak parmağa yakın olan evresinde genelde yumruk atma ardından kırık meydana gelmesine boksör kırığı denilmektedir. Bu isim verilmiş olmakla birlikte, profesyonel boksörlerde seyrek görülür. Daha çok elini yumruk pozisyonunda sert zeminlere vurma/çarpma ardından meydana çıkan bir kırık türüdür.

BOKSÖR KIRIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?

Kırığın ağırlık derecesine göre değişen oranlarda beşinci tarak kemiğinin alt evresinde ağrı, biçim bozukluğu, şişlik ve beşinci parmak hareketinde kısıtlılık meydana gelebilir. Eğer kesici bir cisme (örneğin cam yüzeye) yumruk atılmışsa cilt kesisi, tendon kesisi, damar ve sinir yaralanması belirtileri da olabilir. Bu durum; beşinci parmakta uyuşma, karıncalanma, renk değişiklikleri, hareket kısıtlılığı şeklinde ek bulgulara sebep olabilir.

BOKSÖR KIRIĞI TANISI NASIL KONULUR?

Hastanın ayrıntılı muayenesi ve çekilen röntgenleri neticesinde kolaylıkla teşhis konulabilir. Bazı hastalarda grafide görülmeyen çatlak şeklinde kırıklar olabilir. Hastanın muayenesinde ağrının çok bulunduğu teşhis edilirse grafide kırık görülmese bile çekilen MR’ı ile teşhis edilebilir.

BOKSÖR KIRIĞI TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Kırığın tedavisi konservatif (ameliyatsız) ya da cerrahi (ameliyat ile) yapılabilir. Bu noktada tedavide karar verilirken; kırığın açık ya da kapalı kırık olması, mafsal içi ya da çoklu kırık olması, ayrılma oranı, hastanın mesleği, parmakta rotasyon diye tanımladığımız parmaklar kapatıldığında başka parmakla üst üste binme deformitesi bulunup bulunmamasına göre karar verilir.

Eğer konservatif tedavi yapılacaksa, kırığın pozisyonunun düzeltilmesi ardından; 3-4 hafta ideal pozisyonda özel bir alçıda kalması sağlanır. 7-10 gün aralarla röntgen denetimi ardından alçı çıkarılır ve egzersizlere başlanır. Eğer lüzumlu olursa takipte fizik tedaviden de yararlanılır.

Cerrahi tedavi lüzumlu görüldüğünde ise; kapalı ya da açık cerrahi tedaviler uygulanabilir. Kırığın belirlenmesi hedefiyle Kirshner telleri ya da mini plak ve vidalar kullanılabilir. Burada da ameliyat ardından 3-4 hafta kadar gene bir alçı belirlenmesi ve ardından egzersiz, lüzumlu olursa da fizik tedavi süreci olacaktır.

Boksör kırığı ardından el eskisi gibi olur mu?

Boksör kırığı ardından el eskisine yakın olarak iyileşmektedir. Ameliyat olan hastalarda daha düzgün biçimde kemik iyileşirken, yalnızca alçı ile tedavi edilen hastalarda bir oran redüksiyon kayıbı (kırığın düzeltildikten sonra alçı içerisinde gene şeklinin bozulması) meydana gelebilir. Fakat şunlar genel olarak kozmetik problemler olmakta, elde işlevsel bir problem oluşturmamaktadır. Genellikle cerrahi tedaviye lüzum olmadan işlevsel olarak eskisine çok yakın derecelerde iyileşme gözlenmektedir.

Boksör kırığı ameliyat lüzumtirir mi?

Boksör kırığı lüzumtirebilir. Ameliyata karar verirken; kırığın açık kırık olması, ayrılma oranının çok olması, mafsal içi ya da çoklu kırıklar, beşinci parmağın ince becerilerinin çok mühim bulunduğu meslekler (örneğin müzisyen bir hasta ), parmakta rotasyon diye tanımladığımız parmaklar kapatıldığında başka parmakla üst üste binme deformitesi bulunması halinde ameliyat lüzumlu olabilir.

Boksör kırığı ardından nelere ilgi edilmelidir?

Kırık tedavisi gören elin ilk zamanlarda -gece ve gündüz- kalp düzeyinin üstünde (konum olarak elimiz kalbin üstünde değil, yere göre kalp seviyesinden 10-15 cm yukarda) tutulması, ödem geriledikten sonra tedavi tamamlanana kadar gece uyur iken gene yukarda tutulması ideal olacaktır. Alçıda olan elde ya da parmak ucunda şişlik- morluk olup olmamasına ilgi edilmelidir. Şişlik, morluk ya da aşırı ağrı olması halinde derhal hastaneye başvurulmalıdır. Duş alırken alçının ıslanmaması lüzumir. Takip ve kontrollerin de aksatılmamasına ilgi edilmelidir.

Boksör kırığı alçısı nasıl yapılır?

Boksör kırığında genel olarak atel diye tanımladığımız yarım alçı ya da sirküler alçı yapılır. Kırığın şayet pozisyonunun düzeltilmesi lüzummiyorsa, bulunduğu pozisyonda teşhis edilir. Düzeltme lüzumiyorsa lokal anestezi/sedasyon ile revizyon yapılabilir. Pozisyon olarak el bileği 30-40 derece ekstansiyonda, parmaklar hafif fleksiyonda, metakarpofalengeal mafsaller 70-90 derece fleksiyonda 4-5. Metakarp ve parmakları sabitleyecek biçimde atel/alçı yapılır.

Boksör kırığında alçı çıktıktan sonra neler yapılır?

Alçıdan çıktıktan sonra elde ve parmaklarda bir oran hareket zorluğu oluşacaktır. İlk günler hareketle ağrı olabilmektedir. Ardından ev egzersizleri ile hasta takip edilir. Gerekli hallerde fizik tedavi alanında tedavi uygulanır. Alçı çıktıktan sonra aşağı yukarı 2-4 hafta içerisinde normal hareket derecelerine ulaşmak olası olur.

Boksör kırığı ameliyatı nasıl yapılır?

Cerrahi tedavide kapalı ve açık ameliyatlar yapılabilmektedir. Kapalı ameliyatta (kırık açılmadan artık cilt kesilmeden) anestezi altında ameliyathanede kırık düzgün pozisyona getirilir, ciltten geçirilen özel teller ile kırık bu pozisyonda teşhis edilip, pansuman ve atel yapılır. Açık ameliyatta ise cilt kesisi ardından kemik görülerek uç uca getirilir. Plak ve vidalarla ya da özel teller ile teşhis edilir. Sonra gene atel/alçıya alınır. Kaynama oluşunca alçı/atel ve teller çıkarılır.