
Cephe yağışları
Birkaç aşamada meydana gelir. Döngüsel olarak gerçekleşen hava hadiyi neticesinda, bulutların amacıylade biriken buhar su damlası olarak gökyüzünden yeryüzüne iner. Bu hava hadiyinın oluşmasını gerçekleştiren aşamalar alttaki gibidir:
Bu yağış şekli, sıcak ve soğuk hava kütlesinin çarpıştığı noktada meydana gelir.
Farklı sıcaklıklardaki iki büyük hava kütlesi çarpıştığında; sıcak hava soğuk havanın üstüne çıkarak onu daha hafif duruma getirir.
Sıcak hava yükselir, soğur ve yoğunlaşarak yağmura namacıyla olur.
Cephe, soğuk ve sıcak havayı ayıran fiziksel bir sınırdır.
Bulutlar yağışın kaynağıdır. Atmosferde tespit edilen ufak su damlacıklarının ve buz taneciklerinin yoğunlaşmasıyla meydana gelen bulutlar, çok büyük bir su ve yağış kaynağıdır fakat her bulut yağış oluşturmaz.
Farklı yoğunluk ve sıcaklıklar namacıylaiyle iki hava kütlesinin çarpışması, yağışa ve yoğuşmaya sebep olur. Temas yüzeyine ön yüzey adı verilir ve yağış da ön yağış olarak adlandırılır. Soğuk cephe, soğuk hava kütlesinin sıcak hava kütlesini dışarı atması halinde meydana gelir; sıcak cephe ise geri çekilen soğuk hava kütlesinin konumunu sıcak hava kütlesinin almasıyla oluşur.
Soğuk cepheden gelen yağışlar dar bir alanda toplanır; sıcak cepheden gelen yağışlarsa daha az yoğundur fakat daha geniş bir alana dağılmıştır. Sıcak cepheler, soğuk cephelere göre daha yavaş hareket eder ve iki değişik derecedeki hava kütlesinin karşılaşması, cephe yağışlarını meydana getirir.
Cephe Yağışları Türkiye’de ve Dünyada nerelerde Görülür?
“Cephe yağışları nerede görülür?” sorusuna genel bir yanıt aradığımızda; nerdeyse bütün Türkiye’de, bilhassa kış mevsiminin dikkat çekici bulunduğu bölgelerde görülür diyebiliriz. Ülkemizde en çok görülen yağış tarzı cephesel yağışlardır. Akdeniz iklimine sahip şehirlerde, Ege Bölgesinde ve Marmara’da cephe yağışlarının sık sık gördüğünüz söylenebilir.
“Cephe yağışı nerede görülür?” sorusuna dünya çapında bakıldığında; genelde depresyonla ilişkilendirilen, İngiltere ve İrlanda’da çok sık görülür diyebiliriz. Kuzeybatı Avrupa’da sıcak okyanus havası ve soğuk karasal hava birleşerek komşu bölgelerde kuvvetli yağışlara namacıyla olur. Doygunluğa ulaşan bulu,t kuvvetli ve gök gürültülü sağanak yağışlar sunarak çökmeye başlar. Bu amaçla sıcak bir günde Güneş’in havayı ısıtıp yükselmesi, soğuması ve yağmaya başlamasıyla gökte ani hava değişiklığı ve yağış meydana gelir.
Cephe Yağışı Nedir?
Dünya üzerindeki rastgele bir noktada bir yağışın meydana çıkabilmesi amacıyla ortamda su buharı ya da bir diğer ifade ile nem bulunmalıdır. İçinde su buharı yer alan hava kütleleri güneşin de tesiriyle ısınırlar ve atmosfere doğru yükselirler. Bu esnada ise artan hava kütleleri; bir diğer soğuk hava kütlesi ile karşılaşarak, yükseldikçe ısı kaybederek ya da kendinden daha soğuk bir bölgeden geçerek birbirinden değişik olan yağış türlerini meydana getiririler.
Bu yazımızın hususu olan cephe yağışları da hava kütlesinin gerçekleştirmiş bulunduğu bu yükselme hareketine bağlı olarak gerçekleşmektedir. Kısaca açıklamak gerekirse; ısınarak artan sıcak hava kütlelerinin soğuk hava kütleleri ile karşılaşması neticesi meydana çıkan yağışlara cephe ya da bir diğer ifadeyle frontal yağış adı verilmektedir.
Cephe Yağışı Nasıl Oluşur?
Farklı hava kütlelerinin denk geldiği bölgelere cephe isminin verilmesinden hareketle bu isimle anılan cephe yağışları ısınan ve ısındığı amacıyla artan sıcak hava kütleleri ile soğuk hava kütlelerinin karşılaşması neticesinda oluşmaktadır. Isındığı amacıyla artan hava kütleleri daha hafif oldukları amacıyla gökyüzünde tespit edilen soğuk hava kütlelerinin üstüne çıkarlar. Soğuk hava kütleleri ile gerçekleşen bu ilişki esnasında artan sıcak hava kütleleri hem yükselmenin hem de soğuk hava kütlelerinin tesiri ile yoğunlaşırlar ve içi su buharları damla formunu alarak cephe yağışlarını meydana getirirler.