DİZANTERİ NEDİR?

Dizanteri, bakteriyel ya da paraziter bulaşmaların niçin bulunduğu mide-bağırsak hastalığıdır. İshal, ateş, bulantı, kusma, kilo kayıbı ve mide ağrısı gibi sendromlara niçin olur. Hijyen eksikliği ve kontamine olmuş yiyecek ve içecekler bulaşmasının süregelen niçinidir.

DİZANTERİ ÇEŞİTLERİ NELERDİR?

Dizanteri iki tipte görülmektedir. Basilli ve amipli dizanteri. Dizanteri saatinde ve doğru şekilde tedavi edilmediği takdirde hastada hayati tehlike yaratmaktadır.

Basilli dizanteri nedir?

Basilli dizanteri, Shigella bakterilerine bağlı olarak meydana çıkar. Shigella bakterilerinin bütün dünyada senede 80-160 milyon hastalık ve 600 bin ölüme niçin bulunduğu ön görü edilmektedir. Bu hastalıkların nerdeyse tamamı gelişmekte olan ülkelerde görülmektedir. Shigella enfeksiyonunda bulgular, bulaşmadan sonra 1-3 gün içerisinde meydana çıkar. İlk olarak hafif bir karın ağrısı ve ishal ile kendisini gösterir. Dışkıda kan ya da mukus seyrek olarak görülür. Basilli dizanteride bulgular kimi zaman çok hafif olabilir. Hastalık hekime gitmeden birkaç gün içerisinde kendi kendine geçebilir. Basilli dizanterinin bulguları şunlardır:

Dışkıda kan ya da mukus
Karın ağrısı
Ateş
Mide bulantısı
Kusma

Karın ağrısı
Ateş ve titreme
Mide bulantısı
Kusma
Kanlı dışkı
Mukuslu dışkı
İrin içerebilen sulu ishal
Ağrılı dışkı geçişi
Aralıklı kabızlık
Yorgunluk

DİZANTERİNİN BELİRTİLERİ NEDİR?

Aniden meydana gelen mide krampları, mide bulantısı, yüksek ateş, kilo kayıbı, kuvvetli ve kanlı ishal dizanterinin en süregelen görülen bulgularıdir. Bunların yanısıra baş ağrısı, halsizlik, titreme gibi semptomlar da görülür. Dizanteri bulguları enfeksiyonun çeşidine ve ciddiyetine değişiklik gösterebilir. Bağırsak enfeksiyonu olan dizanteri bulguları bulaştıktan 1-3 gün içerisinde meydana çıkar.

Dizanteri bulguları şunlardır:

Karın ağrısı
Mide krampları
Mide bulantısı
Ateş
Kusma
Kanlı ishal
Mukuslu ishal
Gaz hissi

DİZANTERİ NİÇİN OLUR?

Dizanteri, bakteri, amip ve virüslerin niçin bulunduğu bir hastalıktır. Hijyene ilgi edilmemesinden kaynaklı olarak görülen dizanteri, şahıstan şahsa basitçe bulaşabilir. Suların pis olması ve besinların yıkanmaması niçiniyle meydana çıkabilir. Dizanterinin en süregelen olarak görülen niçinleri şu şekilde sıralanır:

Kirli su tüketmek
Hijyene ilgi etmeyen ve ellerini yıkamayan birinin yemek yapması
Özellikle anüsü sahibi olan cinsel ilişki
Basiller dizanteri, turist bakteriler bedene girdiği halde enfeksiyonun ciddileşmesiyle meydana çıkar. Basilli dizanteriye niçin olan en süregelen bakterilerden bazıları şu şekilde sıralanır:

DİZANTERİ NASIL BULAŞIR?

Dizanteri, enfekte olmuş bir bireyin tuvaletten sonra ellerin yıkamaması, ortak kullanım alanlarında ilişki edilen düğmeler, kapı kollara dokunması ya da yiyecek ve içecekleri ellemesi sonucunda diğer birinin bu alanlara dokunması ya da o besinları tüketmesi dizanterinin bulaşmasına niçin olur. Çoğunlukla yiyeceklere yıkanmamış ellerle dokunan enfekte şahıslar dizanterinin bulaşmasında ki süregelen niçindir.

Bağırsak enfeksiyonu olan dizanteri çok bulaşıcı bir hastalıktır. Çoğunlukla ağız yolu ile bulaşan dizanteri şu şekillerde bulaşır:

İyi temizlenmemiş pis eller
Kirli su tüketmek
Uygun şekilde temizlenmemiş yiyecekler tüketmek
Kirli göl ya da havuzlarda yüzmek
Kişiden şahsa
Bazı kimyasal maddeler de mikrobik niçinli olmayan bir dizanteriye niçin olabilir.

DİZANTERİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?

Dizanteride ishal şikayeti ile gelen hastanın yakınmaları ve muayene bulgularına ek olarak oluşturulan tetkiklerle hastalık ve etkenin tanısı konur. Dizanteri faktörünün tanısı dışkının mikroskobik incelemesi, dışkı kültürü, dışkıda yapılacak ELISA ya da PCR gibi testlerle konabilir.

DİZANTERİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Dizanteri, 3-7 günde kendi kendine de iyileşebilir. Tedavide sıvı kayıbının yerine konulması çok önemlidir. Ağızdan alınan sıvılarla sıvı kayıbının yerine konulması tercih edilir. Ciddi sıvı kayıplarında bilhassa hasta bulantı ve kusma niçiniyle yeterli sıvı ve besin alamıyorsa başlangıçta damar yolu ile sıvı verilmesi gerekebilir.

Ciddi dizanteri tedavisinde sıvı tedavisi yanısıra hastalığa niçin olan mikrobiyal etkene yönelik tedavi yapılır. Amipli dizanteride metronidazol gibi ilaçlar kullanılarak amipler öldürülür. Basilli dizanteride Shigella bakterilerine etkili antibiyotikler kullanılır. Dizanteri tedavisinde ishali durduran ilaçlar kullanılmaz. Hastalığını antibiyotiksiz iyileşmesi de mümkün olabilir ve antibiyotik luzumluluğuna hekiminiz karar verecektir.