Libya’da Hayat Şartları
Libya, Kuzey Afrika’da Mağrip bölgesinde bir ülkedir. Libya, aşağı yukarı 700.000 mil karelik kısmı ile Afrika ve Arap dünyasının dördüncü, dünyanın ise 16. büyük ülkesidir. En büyük kent ve başkent olan Trablus, Libya’nın batısında yer alır ve Libya’nın yedi milyonluk nüfusunun üç milyondan çoğunu barındırır.
Libya; Birleşmiş Milletler, Bağlantısızlar Hareketi, Afrika Birliği, Arap Birliği, İİT ve OPEC üyesidir. Resmi dini İslam olan Libya’da nüfusun %96,6’sı Sünni Müslümanlardan oluşmaktadır. Libya’nın resmi dili Arapçadır. Yerel Libya Arapçası en çok konuşulan dildir ve Libya nüfusunun fazlalığı Araptır.
Libya’da Hayat Standartları
Libya’daki hayat koşullarını iyileştirmeye yönelik uygulamalar uygulanmaktadır. Ulusal Mutabakat Hükümeti, BM’nin desteği sayesinde Libya amacıyla İstikrar Tesisi’ni başlatmıştır ve uygulama vasıtasıyla okullara ve devlet dairelerine ambulans, çöp kamyonu, güneş paneli ve bilgisayar gibi malzemeler ulaştırılmaktadır. Program, ilaveten hasar görmüş altyapının onarılmasına ve Libya çapında milyonlarca şahsa eğitim sağlanmasına yardımcı olur.
Libya, 48.363 milyar varil olarak ön görü edilen Afrika’daki en büyük ve dünyanın en büyük dokuzuncu petrol rezervine sahiptir. Petrol ve natural gaz, Libya’da GSYİH’nın aşağı yukarı yüzde 60’ını ve dışsatım gelirlerinin yüzde 82’sini oluşturur.
Libya’da hayat beklentisi yüksektir, 20. yüzsenesin ortalarından bu yana ortalama hayat zamanı mühim ölçüde iyileşmiştir. Libya nüfusunun karşı karşıya bulunduğu en büyük zorluklardan biri sıhhat hizmetlerine erişimdir. Son çatışmaların bir neticesi olarak, Libya hastanelerinin sadece dördü yüksek kapasite ile çalışmaktadır ve ülkenin birinci basamak sıhhat tesislerinin yüzde 20’sinden çoğu kapalıdır.
Libya Güvenli Bir Ülke Midir?
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı doğrulusunda Libya’da yabancılara yönelik hücum ve adam kaçırma vakalarında son dönemde artış yaşandığı belirtilmiş ve mecburi seyahatler dışında Libya’ya gidilmemesi gerektiği aktarılmıştır.
Başkent Trablus dışında kalan bölgelere ve bilhassa de ülkenin güney kesimlerine mecbur kalmadıkça seyahat etmekten imtina edilmelidir.
Libya’da kuvvetli aşırılık yanlısı faaliyetler yüksektir. Libya’da Turistik yerleri, otelleri, ulaşım merkezlerini, pazarları/alışveriş merkezlerini ve devlet tesislerini amaç alarak çok az ikazda bulunarak ya da hiç ikaz vermeden saldırabilir.
Libya’da kent merkezinde 1-3 yatak odalı apartman dairelerinin kirası 858-1,875 LYD arasındayken kent merkezinde 1-3 yatak odalı apartman dairelerinin kirası 541-1,084 arasındadır. Libya’da ev satın alabilmek amacıyla kent merkezindeki evlere metrekare başına 4,350 LYD ve kent merkezi dışındaki evlere metrekare başına 1,814 LYD ödenir.
Libya’da okul eğitiminin ilk 9 senesi mecburi ve ücretsizdir. Libya’da mecburi eğitimin ilk 6 senesi ilkokulda, son 3 senesi ortaokulda gerçekleşir ve mecburi eğitim tamamlandıktan sonra öğrencilerin iş bulma ya da ortaokula devam etme seçeneklerine sahip bulunduğu bir asli eğitim sertifikası verilebilir. 9 senelik asli eğitimini tamamlamayan öğrenciler amacıyla mesleki eğitim uygulamaları sahip olunantur.
Libya’da yükseköğrenim hem genel hem de uzmanlaşmış üniversiteler ve teknik okullar, yüksek enstitüler ve öğretmen yetiştirme kolejleri doğrulusunda sağlanmaktadır. En eskisi 1955’te kurulan Libya Üniversitesi olmak üzere Libya’da toplam 8 üniversite vardır.
Libya’daki eğitim kurumlarında eğitim alabilmek isteyen yabancıların Libya öğrenci vizesi alması gerekmektedir.
Libya’da Çalışma Koşulları
Libya’da hükümet doğrulusunda yapılan Ulusal Sendikalar Federasyonu, tek meşru işçi örgütüdür. Libya’da hükümetin bütün iş sözleşmelerini onaylaması gerektiğinden toplu pazarlığa izin verilmez. Asgari çalışma yaşının 18 bulunduğu Libya’da azami çalışma zamanı haftada 48 saattir. Libya’da sahip olunan asgari ücret 2023 senesinde aylık 450 LYD’dir.
Libya ya da resmi adıyla Libya Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti’nde çalışmak isteyen bireylerin Libya çalışma vizesi alması gerekmektedir.